In het secundair onderwijs kun je als leerling in de richtingen met een arbeidsmarktfinaliteit (bso) na het zesde jaar meteen aan de slag óf kiezen voor een zevende jaar. Toch behoort ook hier instromen in een beroepsgerichte opleiding aan het hoger onderwijs tot de mogelijkheden. In verband met dat studeren aan het hoger onderwijs verandert er binnenkort een en ander.
Doorstroom, dubbele finaliteit, arbeidsmarktgericht... qué?
Om geen verwarring te hebben met de gebruikte termen hierna, zetten we het nog even op een rijtje.
- D-richtingen: aso-richtingen hebben een doorstroomfinaliteit (gericht op verder studeren).
- D/A richtingen: kso- en tso-richtingen hebben een dubbele finaliteit, ofwel een eerder doorstroom- of een eerder arbeidsmarktgerichte finaliteit.
- A-richtingen: bso-richtingen hebben een arbeidsmarktgerichte finaliteit en zij kregen tot nu toe een diploma na hun 7e jaar. Maar binnenkort krijg je na het zesde jaar al een diploma. Onderstaande uitleg gaat vooral over deze leerlingen.
Wat verandert er vanaf academiejaar 2025-2026?
Alle richtingen krijgen na het zesde jaar in juni een diploma secundair onderwijs. Ben je een 'D-leerling' (dus uit het aso, tso of kso), dan openen de deuren van het hoger onderwijs zich meteen m.b.t. graduaten, professionele of academische bachelors. En ook als leerling uit het 7e jaar van de A-richtingen heb je nog 1 keer toegang tot het volledig hoger onderwijs.
Maar ben je leerling in het 6e jaar van een richting met Arbeidsmarktgerichte finaliteit, dan wacht je in september 2025 een belangrijke beslissing.
Je hebt de keuze uit
- gaan werken met je diploma (je hebt een onderwijskwalificatie-niveau 3);
- een 7de leerjaar in het secundair onderwijs voor een extra beroepsspecialisatie (nog steeds niveau 3);
- een graduaat aan een hogeschool voor nog meer vakdiepgang (niveau 5);
- een 7de voorbereidend leerjaar of 'schakeljaar', dat je voorbereidt op een bacheloropleiding (niveau 4);
- Slaagt men daarna effectief voor een professionele of academische bachelor, dan heeft men VKS-niveau 6.
Wat verandert er voor zesdejaars vanaf 2026-2027?
Als zesdejaars-bso (A-finaliteit) sta je in september 2026 voor dezelfde keuzes als hierboven beschreven. je kiest nog steeds tussen gaan werken, een 7de leerjaar , een 7e schakeljaar of een graduaat.
Maar heb je dan het 7de schakeljaar afgewerkt dat voorbereidt op het hoger onderwijs, dan ben je er écht klaar voor en kun je je vlot inschrijven in een bachelor.
Kortom
Het is een belangrijke keuze, neem zeker contact op met je leerkracht om te bespreken wat jouw toekomstplannen zijn en welke keuze het meest geschikt is: een 7de leerjaar beroepsspecialisatie, een graduaat of een diploma op bachelorniveau. Zo kun je vol vertrouwen je studieloopbaan verderzetten.
Lees er meer over in deze folder.
Of check deze pagina met voorbeelden van de overheid.
